Ihlamurlar Altında

>

Bugün Berlin Bode Museum ve National Museum’da daha önce hiç görmediğim resimleri izledim. Caspar David Friedrich‘in çok etkileyici bir tablosu karşısında uzun uzun durdum. Romantik dönem Alman resminin önde gelen isimlerinden biri olduğunu biliyordum. Wanderer Above the Sea of Fog resminden tanıyordum. Ama müthiş gizemli The Abbey in the Oakwood (Meşelikteki Manastır) ve yanında asılı duran Monk by the Sea (Deniz Kenarındaki Keşiş) adlı resminlerini ilk kez gördüm.

Ufuklardan kararan dünyaya bakan keşişin gözüyle dünyayı algılıyor izleyici: Dünya kocaman, gizemli, dev bir sahne; ve işte şimdi perde yavaş yavaş iniyor. Hayat sona eriyor. Ancak bu sona eriş küçülerek toprağın içinde toza dönüşmek anlamına gelmiyor ufuklara bakan keşiş için. Tam tersine büyümek, genleşmek, hafifleyerek dağılmak, göklere doğru yükselmek. Dünyadaki hayatı simgeleyen deniz ne kadar karanlık ve yutucuysa gökler o derece açık, hafif, alıcı. 

İkinci resim ise birincisi kadar bile iyimser değil. Ressamın diğer eserlerinde sıklıkla kullandığını gördüğüm sisli, puslu hava yine var ama bu sefer kurumuş meşe ağaçları, yıkık bir Gotik bina, belki bir manastır ve işte orada birileri, rahipler, bir tabutu ön tarafta kazılı duran mezara doğru taşıyorlar. Ölüm… Bugün en çok gördüğüm bu oldu.

Sonra müzeler kapandı, saat altı olmuştu. Hava iyice serinledi. Ellerimi ceplerime soktum. Adı Ihlamurlar Altında olan caddeden benden önce birçoklarının yaptığı gibi yürüyüp geçtim.